6+

Кандан Нан-Хоо ам алды харлыг. Ол 1-2 харлыг тургаш-ла, чугаазы безин чаа үнүп тургаш, шериг кижи болур мен деп эгелээн. Ам-даа школа кирбээн, Хакас Республиканың Абакан хоорайда «Мечта» уруглар садының «Колокольчики» белеткел бөлгүмүнде барып турза-даа, шеригжи болур күзелин чидирбээн. Башкылары Алевтина Аполоновна Лайсле база Надежда Григорьевна Сафьянова бичии Канданның дугайында мынчаар чугаалаарлар: «Канданның аажы-чаңы ажык. Чүвеге өөрениичел. Сан кичээлинге сонуургалдыг, ам безин 100 чедир санааш, ооң иштинде саннарны кадып-казып турар. Дылдарга база өөрениичел-дир. Хакас дыл кырында шүлүктерни өөредип турар бис. Бөлүүвүсте уруглар бүгү тала-биле сайзыраңгай. Чоннарның езу-чаңчылдарын сагып, оюн-тоглааларны эрттирип турар. Бистиң бөлүүвүсте тыва, орус, хакас болгаш оон-даа өске омак-сөөктүг чаштар кээп турар. Езулуг-ла интернационалчылар бис. Олар-биле ажылдаары дыка солун».

Кандан Нан-Хоо 5 харлыындан тура, бокс секциязынче барып, күш-шыдалын сайзырадып, белеткенип эгелээн. Хакас Республиканың Олимпийжи курлавырлар спорт школазының баазазында бокс секциязынче барып эгелээш, ам улаштыр Бокс школазынче шилчээн. Чаштарның тренер башкызы – Байаман Осмоналиев. Ол бичии оолдарны кижизиг мөзү-шынарга, эрес-дидим чорукка, шыдамыккай болурунга чажындан-на өөредип эгелээн.

«Маргылдаалар дээрге спортчу белеткелдиң чарылбас кезээ болур. Оон аңгыда маргылдаа – баш удур көрдүнмээн онзагай таварылгада оолдарның психиказынга тренировака-дыр. Кандыг-даа спортчу кижиге турнирже үнери коргунчуг болбас аргажок. Сүрээдээшкин хөй чылдар иштинде белеткенип келген спортчуларга безин турар. Бир эвес бичии оолдар «маргылдаага киришпес мен» деп турар болза, ол сүрээдеп, девидеп турары ол болур. Ынчалза-даа силер оолдарыңарны спортче эккелген болгай силер. Ынчангаш тренерниң кол сорулгазы – бичии оолдан ёзулуг дайынчыны белеткээри. Ол дээрге чүгле шын шашкылажып билири эвес, а, бир дугаарында, дайынчының сүлде-сүзүүн сиңниктирери, корум-чурумга, бодунуң коргуушкунун, сүрээделин тудуп шыдаар, командазы дээш харыысалгага дээш оон-даа өске дайынчы кижиге херек чүүлдерге өөредир. Ам боданып көрүңер, силерниң оглуңар бергелерге торулбайн, бодунуң сорулгазын чедип чорууру эки бе? Чүге дизе ол эр мөзү-бүдүштүг, дайынчы, шеригжи, ада-иезиниң чоргааралы болуп өзер» — деп, тренер Байаман Осмоналиев ада-иелерге чугаалап турар.

«Оглувусту Бокс школазының секцияларынче 5 харлыындан тура чедирип эгелээн бис. Секция барып эгелээш-ле, дораан аажы-чаңы эрзип келген. Тренер башкызы бичии оолдарны «силер дээрге келир үениң чемпионнары-дыр силер» деп кижизидип турарын көргеш, магадап турдувус. Ынчангаш оолдарны спортче хаара тудары черле күзенчиг» — деп, Канданның ада-иези Валентин, Алена Нан-Хоолар чугаалаан.

А төрээн чериниң бичии камгалакчызы Кандан Нан-Хоонуң улуг угбазы Валерия дуңмазы республиканың баштыңы болур дээрзинге бүзүрелдиг. Амдыызында кайы республика деп чүве билдинмес. Тыва бе азы Хакас республика бе?

Мира КОНГУЛ-ООЛ белеткээн.

#июнь1 #уругларкамгалалыныңхүнү