СОГУР АЗА

Бир шыырак кижи Согур аза болур, бир кижи хөй уруглуг кадай болур. Уруглары иезиниң эдээнден он-чээрбизи-биле-даа туттунчуптар. Согур аза келгеш, кадайга таакпы сунар. Кадай таакпыны тырт­кан кижи өттүнгеш, артында шууштур олурган уругларынга бээр, олары: «Аза таакпызы тырт­пас мен, авам таакпызын тыртар мен» — дижип, ужунче үндүр сунчуп чорудупкаш, сөөлгүзү черже октаптар. Оон аза хойнундан адыр ыяш уштуп алгаш, дижинге туткаш, салаа­зы-биле дыңгылады хап-хап: «Хомус-тур, хомустап көр» — дээш, сунар. Авазы алгаш, өттүнгеш, уруунга бээр. Уруг алгаш: «Аза хомузу хомуставас мен, авам хомузун хомус­таар мен» — дээрге, база-ла дамчып чоруптар…

Аза: «Артыңда чүү чүвелерил?» — дээр. Кадай: «Хөлегем-дир» — дээр. Аза ол-бо талазынче топтап көргеш: «Оо, уругларың-дыр, ам бирээзин, ийизин, үжүн меңээ бер» — дээр. «Уругларым бербес мен, тараа хоордуруп чиир мен. Уругларым алба, малым малдап берзин» — деп, кадай харыылаар. «Оода бирээзин ап көрейн» — дээр. «Чок, хоржок, бербес мен» — дээрге, былаап, хунаап эгелээр. Уруг­лары: «Согур аза, бисти алыр шааң-даа чок. Ававысты алыспас-даа бис» — дижип, туттунчуп алгаш маңнажып, дезип-ле турар.

Иези аза-биле удур тутчуп-ла турар. Азаның холу дээпсе, алганы ол. Уруглары авазынга чаннып, аңаа бербезин үргүлчү чугаалап, кылыр ажылдарын айтып, иезинге от оттулуп, чем кылып, тараа хооруп, мал малдап берип, азыраарын сөглеп-ле турарлар. Иези болуп ойнап турар кижи шыырак кашпагайда, уругларын белен алыспас. Аза кижи шыыракта, дөмей-ле тудуп аптар. Уруглары чоорту эвээжеп төнерге, аза тиилээн боор. Үр үеде азага алдырбас болза, ол ойнаткан болур. Ойнаткан таланы шиидер.

«Матпаадыр» уруглар номундан. Чурукту интернеттен алган.

Меню