Тыва улустуң бурун чугаалары
Шаг шаанда Шолбан сылдыс черге чурттап чораан чүве-дир. Черниң амытаннарында эң-не уйгужу болгаш чалгаазы-биле Шолбан сылдыс алдаржаан чүве-дир. Бир-ле хүнзедир удааш, дүне улаштыр удуп чыдып-тыр. Уйгу кадында арнынга бир-ле чүвениң хонупканындан улаарап, оттуп чадап чыдырда, коргунчуу-биле алгырып-ла эгелээн: “Хүүк-хүүк, уйгу-хавы, уйгу-хавы, хүүк-хүүк, хүүк-хүүк!”.
Шолбан сылдыс үгүден түвексингеш, арай боорда тургаш, терең сиген аразынга удуп чыдыпкан. Уйгу кадында бир-ле амытанның даваннары будун аарты басканындан оттуп келген. Уйгузу-биле көөрге, кодан халып дүжүп чоруп-тур. “Моозу база удутпазы ол-дур” дээш, ховуга кээп удуп эгелээн. Чаа-ла удумзурап чорда, өөр чылгы келгеш, Шолбанны чуура базар чеде берген. Чылгы оъттаан черден дескеш, оът-сиген чок, куу дазыр шөлге удуп калган. Соолаш-саалаш дээн соонда, арны-бажын алактаагы дырбактай берип-тир.
Шолбан сылдыс ам-на хорадап келгеш, дээрже ужугуп үне бергеш, хүндүс удуур, ол хамык амытаннар соондан үнүп келгеш, бастырыптарындан коргуп, дүне удувайн, черже кайгап олуруп берип-тир.
Зоя Самдан чыгган.